RTK ölçümlerinde, herhangi bir ölçüm veya aplikasyon (stakeout) işlemine başlamadan önce bir Fix (Sabit) çözümüne ulaşmak her zaman birinci önceliktir. Doğru yapılandırmanın yanı sıra, bazen belirli koşullar altında kararlı bir fix çözümü elde etmekte zorluklarla karşılaşabiliriz.
Bu blog yazısında, RTK fix oranını etkileyen ana faktörleri ve daha da önemlisi, sahada fix performansınızı iyileştirmek için uygulayabileceğiniz stratejileri keşfedelim.
RTK Fix Oranını Etkileyen Ana Faktörler
RTK baz istasyonu ve rover (taşınabilir alıcı) takımları doğru bir şekilde kurulduktan sonra bile, yoğun ağaçlık alanlar, yüksek yapıların yakını veya başka bazı koşullarda ölçüm yapmak, fix oranlarının düşmesine neden olabilir. İşte dört ana etken faktör:
- Sinyal Engellenmesi
Ağaçlar, binalar veya arazi yapısı gibi engeller GNSS sinyallerini bloke ederek uydu görünürlüğünü azaltır ve güvenilir bir fix elde etmeyi zorlaştırır. - Çok Yollu Etki (Multipath)
Sinyaller cam, metal veya su gibi düzgün yüzeylerden yansıdığında, alıcı çoklu yollardan bozulmuş sinyaller alabilir; bu da hatalı konumlandırmaya veya uzun süren “float”durumlara yol açar. - Elektromanyetik Girişim
Enerji hatları, iletişim kuleleri ve yakındaki elektronik cihazlar, sinyal işlemeyi bozan ve GNSS performansını zayıflatan elektromanyetik gürültü yayabilir. - Diferansiyel Veri Sorunları
RTK, büyük ölçüde diferansiyel düzeltmelere dayanır. Düzeltmeler zayıf, kesik veya kalitesizse, fix performansı düşer.- Veri kaybı veya zayıf iletim, radyo sinyallerinin uzun mesafelerde zayıflamasından, engeller tarafından bloke edilmesinden veya dengesiz ağ kapsamasından kaynaklanabilir.
- Düşük kaliteli düzeltme verileri, kötü baz istasyonu yerleşiminden, aşırı baz mesafesinden (örn. >50 km) veya baz ve rover istasyonları arasında farklı hava koşulları nedeniyle oluşan önemli iyonosferik farklılıklardan kaynaklanabilir.
RTK Fix Oranını İyileştirme Stratejileri
Bu yaygın sorunlara dayanarak, daha hızlı ve kararlı bir fix elde etmenize yardımcı olacak birkaç kanıtlanmış strateji:
- Yüksek Performanslı bir GNSS Alıcısı Kullanın
Zorlu ortamlarda sinyal alımını geliştirmek için güçlü uydu takip yeteneğine (desteklenen uydu sistemleri, kanal sayısı) ve güçlü parazit önleme kapasitesine sahip alıcılar seçin.- Örneğin, SingularXYZ GNSS alıcıları, tüm uydu takımyıldızlarını takip etme ve gelişmiş parazit önleme algoritmaları sayesinde, engelli ortamlarda takip edilen uydu sayısını ve sinyal kalitesini etkili bir şekilde artırarak fix oranlarını iyileştirir.
- Ölçüm Parametrelerini Ayarlayın
- Eğer düzeltmeleri almak için radyo frekansı kullanıyorsanız Mevcut kanalda parazitten şüpheleniliyorsa radyo frekansını değiştirin.
- Daha iyi güvenilirlik için gözlem süresini artırın (örn. ortalama nokta süresini 5 saniyeden 10 saniyeye çıkarın).
- Sinyal görünürlüğünü artırmak için anten yüksekliğini artırın.
- Sinyel kullanılabilirliği sınırlıysa, alıcının çözüm için daha fazla uydu kullanmasına izin vermek için yükseklik maskesi açısını veya DOP sınırlarını düşürün.
- Yardımcı Ölçüm Teknolojilerini Kullanın
- Yüksek engelli alanlarda, eğim ölçümü (tilt measurement) fonksiyonu, jalonu manuel olarak düzlemeden alıcı anteninin daha açık gökyüzü yönlerine doğru yönlendirilmesine yardımcı olabilir.
- Veya, engellerden tamamen kaçınmak için, Orion ONE alıcısında olduğu gibi, hedefleri birkaç metre uzaktan ölçmek için temassız lazer ölçümünden yararlanın.
- Baz İstasyonu Kurulumunu Optimize Edin
RTK fix performansınız, baz istasyonunuzdan gelen düzeltme verilerinin kalitesiyle yakından ilişkilidir.- İyi gökyüzü görüşüne ve düşük parazite sahip bir baz istasyonu yeri seçin. Detaylı kurulum ipuçları için önceki blog yazımıza göz atın: [GNSS – Güvenilir bir Baz İstasyonu Kurmak İçin İpuçları].
- Mümkünse baz mesafesini 50 km’nin altında tutun. Daha uzun baz hatları, atmosferik farklılıkları artırarak fix güvenilirliğini azaltır—VRS (Sanal Referans İstasyonu) gibi gelişmiş yöntemler kullanılmadıkça.
RTK fix performansı, çevresel koşullara bağlı olarak değişkenlik gösterebilir ve bu eskiden ölçmeciler için bir baş ağrısıydı. Ancak GNSS teknolojisinin gelişmesiyle, iyi kullanım yöntemleri ve gelişmiş ölçüm ekipmanları sayesinde bu sorunlar etkili bir şekilde hafifletilebilir.